Παρά τις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας να δοθεί επίδομα
μόνωσης των κουφωμάτων αντί του επιδόματος θέρμανσης, η κυβέρνηση προχώρησε
μονομερώς στη χορήγησή του θεωρώντας ότι αυτή είναι και η μοναδική παροχή που
μπορεί να γίνει φέτος. Εχει όμως συμφωνηθεί ατύπως η επιμήκυνση της διάρκειας
αποπληρωμής του χρέους κατά 50 χρόνια και η μείωση του επιτοκίου δανεισμού μας
στο μισό, γεγονός που μειώνει σημαντικά το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του
χρέους.
Παράλληλα, όμως, για το 2014 αναμένονται σημαντικές μειώσεις
στις επικουρικές συντάξεις των ευγενών ταμείων και παροχή κινήτρων στους
παλιούς φοροφυγάδες να νομιμοποιήσουν το μαύρο χρήμα τους πληρώνοντας 25%
φόρο. Στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην
αξιοποίηση δημόσιων κτιρίων και εκτάσεων, θεωρώντας ότι αυτή είναι μια λύση που
θα αποφέρει και άμεσα έσοδα και μελλοντικά.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι από το πρώτο τρίμηνο του 2014 η
οικονομία θα περάσει σε θετικό πρόσημο, δηλαδή από ύφεση 4% φέτος θα περάσει σε
ρυθμό ανάπτυξης 1% το 2014, γεγονός που θα επιτρέψει την έξοδο στις αγορές για
δανεισμό. Θεωρεί επίσης ότι θα υπάρξουν ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα καθώς έχει
εκλείψει ο κίνδυνος της εξόδου από την ΟΝΕ. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης
Στουρνάρας δηλώνει -ως συνήθως- αισιόδοξος και εξηγεί ότι «όσο γρήγορα έπεσε η
οικονομία στην ύφεση τόσο γρήγορα θα ανέβει όταν περάσουμε στην ανάπτυξη».
«Κάθετες παρεμβάσεις»
Μόνο «κάθετες παρεμβάσεις» και όχι οριζόντια μέτρα
περιλαμβάνει το νέο πακέτο που ετοιμάζει η κυβέρνηση για τη μείωση των δαπανών
από την Πρωτοχρονιά του 2014 προκειμένου να διατηρήσει το δημοσιονομικό
πλεόνασμα και να βγει στις αγορές μέσα στην επόμενη χρονιά.
Ο υπουργός Οικονομικών έχει δηλώσει με σαφήνεια στην τρόικα
ότι δεν υπάρχει ούτε περιθώριο, ούτε σκοπιμότητα για άλλες οριζόντιες
περικοπές, και ότι αυτό που θα κάνει είναι διορθωτικές κινήσεις που θα
περιορίζουν κυρίως τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων. Οι περικοπές αυτές
θα αφορούν στα λεγόμενα «ευγενή ταμεία» και θα περιλαμβάνουν μείωση των
επικουρικών ασφαλίσεων και κατάργηση των εξαιρέσεων έτσι ώστε όλοι οι
συνταξιούχοι να προσαρμοστούν στα ίδια επίπεδα παροχών. Πέραν αυτών,
στοχευμένες παρεμβάσεις θα αφορούν στις αμυντικές δαπάνες, οι οποίες παραμένουν
υψηλές σε σχέση με το μέγεθος και τις ανάγκες της οικονομίας. Κατά τα άλλα,
προοπτική παροχών δεν υπάρχει ούτε το 2014 πέραν της αύξησης του επιδόματος
θέρμανσης, το οποίο θα κοστίσει στον Προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ και αφορά στη
χορήγηση 1.000 ευρώ σε 200.000 περίπου δικαιούχους.
Σχετικά με το επίδομα θέρμανσης, η πίεση που δέχτηκε ο κ.
Στουρνάρας στο Ecofin ήταν μεγάλη. Η τρόικα αντιδρούσε στη μείωση και έφτασε
στο σημείο στέλεχός της να τον πιέσει να μην ανακοινώσει την αύξηση του
επιδόματος θέρμανσης λέγοντάς του: «Why don’ t you give money to Greeks to
insulate their houses?» (μτφ. γιατί δεν δίνετε χρήματα στους Ελληνες να
μονώσουν τα σπίτια τους;). Ο Ελληνας υπουργός του απάντησε ότι αυτό μπορεί να
γίνει οργανωμένα για την επόμενη χρονιά, αλλά ότι για φέτος δεν προλαβαίνει
κανείς να μονώσει τα τζάμια και να αλλάξει κουφώματα. Και έτσι η κυβέρνηση
αποφάσισε αυτοβούλως να ανακοινώσει το επίδομα θέρμανσης παρά τις αντιρρήσεις
της τρόικας.
Κίνητρα στους φοροφυγάδες
Το μεγάλο πρόβλημα βεβαίως παραμένει η είσπραξη αρκετών
χρημάτων προκειμένου να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες για τα τρία επόμενα
έτη, δηλαδή την περίοδο 2014-2016, και γι’ αυτό η κυβέρνηση προσανατολίζεται
στην είσπραξη χρημάτων από τη φοροδιαφυγή. Ενώ μέχρι σήμερα αυτές οι
προσπάθειες δεν είχαν εντυπωσιακό αποτέλεσμα, η κυβερνητική γραμμή έχει
αλλάξει. «Μας ενδιαφέρει να πάρουμε τα λεφτά των φοροφυγάδων περισσότερο απ’
ό,τι να τους βάλουμε στη φυλακή, και στο πλαίσιο αυτό εξετάζουμε μεθόδους που
θα φέρουν χρήματα στο δημόσιο ταμείο», λέει σύμβουλος του υπουργείου
Οικονομικών.
Εξάλλου, ο υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι ετοιμάζεται αυτή
τη στιγμή ένα νομοσχέδιο κινήτρων το οποίο θα προσφέρει στους φοροφυγάδες την
ευκαιρία να νομιμοποιήσουν το μαύρο χρήμα που έχουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό
πληρώνοντας ένα σοβαρό ποσοστό για να απαλλαγούν από τον βραχνά του ελέγχου και
της τιμωρίας.
Το ποσοστό αυτό θα είναι κατά πάσα πιθανότητα 25% επί του
αδιακαιολόγητου ποσού και θα αφορά χρήμα που αποκτήθηκε στο παρελθόν χωρίς να
μπορεί ο φορολογούμενος να δικαιολογήσει την προέλευσή του. Με λίγα λόγια, αν
κάποιος έχει εισπράξει χρήμα που δεν το έχει δηλώσει, μπορεί πληρώνοντας 25% να
το νομιμοποιήσει και να αποφύγει τον έλεγχο. Βεβαίως σε αυτή τη λογική των
κινήτρων υπάρχουν αντιδράσεις από όλες τις πλευρές. Οι μεγάλες εταιρείες
συμβούλων θεωρούν ότι για να έχει αποτέλεσμα ένα τέτοιο κίνητρο η φορολογία
πρέπει να είναι πολύ χαμηλότερη, δηλαδή μονοψήφια. Αυτό όμως απορρίπτεται και
από τον ίδιο τον υπουργό και από την κυβέρνηση και από την τρόικα, διότι θα
ήταν επιβράβευση των φοροφυγάδων. Από την άλλη πλευρά, πολλοί βουλευτές θεωρούν
ότι ο συντελεστής 25% είναι χαμηλός και θα έπρεπε οι φοροφυγάδες να τιμωρηθούν
με πολύ υψηλότερο συντελεστή, π.χ. 40%. Ομως σε αυτή την περίπτωση δεν θα
υπήρχε κίνητρο για να δηλώσουν τα μαύρα χρήματα, οπότε τελικά δεν θα υπήρχε και
αποτέλεσμα. Το υπουργείο λοιπόν κλίνει προς τον συντελεστή 25%, ο οποίος θα
αφορά χρήμα που βρίσκεται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό - και όχι μόνο στο
εξωτερικό όπως αρχικά σχεδιαζόταν για τον επαναπατρισμό κεφαλαίων.
Παράλληλα με τα κίνητρα, συνεχίζονται οι έλεγχοι στις
offshore εταιρείες, οι οποίες αποτελούν το όχημα για μεγάλης έκτασης
φοροδιαφυγή. Οι έλεγχοι αυτοί αφορούν 18.000 offshore και ήδη έχουν αρχίσει να
αποφέρουν έσοδα στο Δημόσιο, αλλά ο ρυθμός ελέγχου είναι πολύ αργός.
Τα μετρα για το 2014
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ
Περικοπές ξανά στις «υψηλές» συντάξεις με μείωση των
επικουρικών ασφαλίσεων και κατάργηση των εξαιρέσεων
ΕΠΙΔΟΜΑ
Χωρίς επίδομα ανεργίας οι εποχικά εργαζόμενοι
ΑΜΥΝΑ
Στοχευμένες παρεμβάσεις στις αμυντικές δαπάνες,οι οποίες
παραμένουν υψηλές σε σχέσημε το μέγεθος και τις ανάγκες της οικονομίας
Μείωση χρέους
Οσον αφορά στη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους εταίρους
για τη μείωση του ελληνικού χρέους, ο κ. Στουρνάρας ξεκαθαρίζει πως του έγινε
σαφές με κάθε τρόπο ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο κουρέματος. «Θα πέφτανε
κυβερνήσεις στην Ευρώπη αν τα κοινοβούλια δέχονταν κούρεμα του χρέους», λέει
και επισημαίνει ότι «το ίδιο θα γινόταν και εδώ. Η ελληνική Βουλή ποτέ δεν θα
ψήφιζε υπέρ της διαγραφής χρέους κάποιας άλλης χώρας προς την Ελλάδα».
Ο ίδιος όμως διαβεβαιώνει ότι ξεκινάει από τον Απρίλιο η
διαπραγμάτευση για την επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του χρέους και της
μείωσης του επιτοκίου. Το χρέος θα επιμηκυνθεί για 50 χρόνια και το επιτόκιο θα
μειωθεί στο μισό - στο 1,5% εκτιμούν οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών.
Αυτό ουσιαστικά το έχουν δεχτεί σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις οι Ευρωπαίοι, αλλά δεν
θέλουν να το ανακοινώσουν πριν από τις ευρωεκλογές.
Η διαπραγμάτευση θα ξεκινήσει νωρίτερα, μόλις η τρόικα
πιστοποιήσει την ύπαρξη δημοσιονομικού πλεονάσματος τον Απρίλιο του 2014, αλλά
οι αποφάσεις θα ληφθούν μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Τέλος, όσον αφορά στην αύξηση των εσόδων από
αποκρατικοποιήσεις, η κυβέρνηση σκοπεύει να αξιοποιήσει τη δημόσια περιουσία σε
εκτάσεις και ακίνητα τα οποία έχουν πλέον καταγραφεί. Οι τιτλοποιήσεις που
αρχικώς είχαν εξεταστεί ως σχέδιο για την εξεύρεση χρημάτων από την ακίνητη
περιουσία δεν εγκρίνονται από την τρόικα διότι θεωρούνται δάνειο. Ομως υπάρχει
η προοπτική αξιοποίησης των ακινήτων και των εκτάσεων από ξένους επενδυτές με
απευθείας συμφωνίες αντί της τιτλοποίησης.