Με τον πλέον εμφαντικό τρόπο έθεσε πριν από λίγο το θέμα των Γερμανικών αποζημιώσεων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος στο επίσημο δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του Γερμανού Προέδρου Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ στο προεδρικό Μέγαρο.
Ο Προκόπης Παυλόπουλος είπε ότι για την Ελλάδα είναι «Νομικώς ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες» οι πολεμικές αποζημιώσεις.
Διαβάστε ολόκληρη την προσφώνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας
Κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητέ Φίλε Frank-Walter,
Με ιδιαίτερη χαρά σας υποδέχομαι, εσάς και την σύζυγό σας την πολύ αγαπητή μας Elke, στην Αθήνα, και στην Προεδρία της Δημοκρατίας -και μάλιστα για δεύτερη φορά μέσα σε ενάμιση χρόνο- υπό την ιδιότητά σας ως Προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
I. Σπεύδω, ευθύς εξ αρχής, να επισημάνω μ’ έμφαση ότι σας υποδέχομαι -και μαζί μου ο Ελληνικός Λαός- από την μια πλευρά ως πραγματικό φίλο της Ελλάδας και, από την άλλη, ως κορυφαία προσωπικότητα η οποία, με βάση την μακρόχρονη λαμπρή πολιτική σταδιοδρομία και το Ευρωπαϊκό Όραμα που την διακρίνει, έχει υπερβεί, κατά πολύ, τα όρια της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και έχει κατακτήσει την ευρωπαϊκή και την διεθνή αναγνώριση και καταξίωση.
Α. Την αγάπη σας για την Ελλάδα την αποδείξατε εμπράκτως, ιδίως κατά την τόσο επώδυνη για τον Ελληνικό Λαό περίοδο των μνημονιακών προγραμμάτων.
Οφείλω δε να καταθέσω εδώ την προσωπική μου εμπειρία, τώρα που η Ελλάδα κάνει ένα νέο ξεκίνημα μετά την λήξη της μνημονιακής περιόδου, σχετικά με την αποτελεσματική συμβολή σας σε κρίσιμες φάσεις των δύσκολων διαπραγματεύσεων της εποχής εκείνης.
Συμβολή, η οποία πήγαζε αφενός από την εγνωσμένη ευαισθησία σας έναντι του Ελληνικού Λαού, που, όπως όλοι πλέον αναγνωρίζουν, κατέβαλε μεγάλο κόστος για λάθη των μνημονιακών προγραμμάτων, τα οποία δεν θα μπορούσαν, κατ’ ουδένα τρόπο, να του καταλογισθούν.
Και, αφετέρου και ιδίως, από την βαθιά πίστη σας ως προς την σημασία της παρουσίας της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια και στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη.
Εμείς, οι Έλληνες, δεν ξεχνάμε ότι υπήρξατε υπέρμαχος της άποψης ότι όπως η Ελλάδα δεν διανοείται το μέλλον της εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος, εξίσου και η σημερινή Ευρώπη θα ήταν αδιανόητη δίχως την Ελλάδα στους κόλπους της.
Και τούτο όχι μόνο λόγω της εμβληματικής της Ιστορικής και Πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και λόγω των σύγχρονων δυνατοτήτων της να συμβάλλει ουσιωδώς, στο μέτρο που της αναλογεί, προς την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και Ολοκλήρωσης.
Β. Όπως όμως ήδη εξήγησα, σας υποδεχόμαστε στην Ελλάδα και στην Αθήνα και ως κορυφαία προσωπικότητα της διεθνούς σκηνής, η οποία έχει ήδη διακριθεί και πάντα διακρίνεται πρωτίστως για το Ευρωπαϊκό της Όραμα. Ένα Όραμα το οποίο, όπως καλά γνωρίζετε, συμμερίζομαι και εγώ προσωπικώς, και μάλιστα ανεπιφυλάκτως.
Είναι, σε γενικές βέβαια γραμμές, το Όραμα μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία οφείλει να οδηγηθεί στην ενοποίησή της και επέκεινα, στην ολοκλήρωσή της όχι μόνο για τους Λαούς της αλλά και για όλη την Ανθρωπότητα.
Δοθέντος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως στους σημερινούς ταραγμένους καιρούς, μπορεί και έχει χρέος να διαδραματίσει τον δικό της πλανητικό ρόλο, ο οποίος συμπυκνώνεται, σύμφωνα με την Ιστορία της και τον Πολιτισμό της, κυρίως στην υπεράσπιση των αρχών και αξιών του Ανθρωπισμού, της Ειρήνης, της Δημοκρατίας, των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Δικαιοσύνης, κατ’ εξοχήν δε της Κοινωνικής Δικαιοσύνης.
II. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι εμείς, οι Έλληνες, και εγώ προσωπικώς συμμεριζόμαστε το Όραμα αυτό και είμαστε έτοιμοι αν συμβάλλουμε, όπως ήδη επισήμανα, προς την κατεύθυνση αυτή στο μέτρο που μας αναλογεί.
Και είμαι βέβαιος πως και εσείς συμφωνείτε ότι πρέπει να δράσουμε γρήγορα, δοθέντος ότι η κρισιμότητα των περιστάσεων, εντός Ευρώπης αλλά και πέραν αυτής, δεν επιτρέπουν πλέον εφησυχασμούς. Το επείγον τούτο επιτείνει ο ορίζοντας των προσεχών Ευρωεκλογών οι οποίες, μέσα στην σημερινή συγκυρία, αποτελούν για κάθε πραγματικό Ευρωπαίο μια μεγάλη πρόκληση.
Γι’ αυτό πρέπει αμέσως να καθορίσουμε και τις ευρωπαϊκές μας προτεραιότητες, μεταξύ των οποίων επιτρέψατέ μου ν’ αναδείξω τις εξής:
Α. Η πορεία προς την ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος προϋποθέτει, πάντα υπό τα σημερινά δεδομένα, την ανάληψη, επειγόντως, πρωτοβουλιών ιδίως προς την κατεύθυνση της τόνωσης του πυλώνα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας.
Προς την ίδια κατεύθυνση οφείλουμε να υπενθυμίζουμε προς όλους τους Εταίρους μας ότι η αρχή της Αλληλεγγύης αποτελεί θεμελιώδη κανόνα, πάνω στη βάση του οποίου στηρίζεται όλο το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα, σύμφωνα με την Ιστορία του και τον Πολιτισμό του.
Οφείλουμε λοιπόν να σεβόμαστε την αρχή αυτή σε όλες της τις εκφάνσεις, και ιδίως όσον αφορά την επίλυση του, υπαρξιακού για την Ευρωπαϊκή μας Οικογένεια, Προσφυγικού και Μεταναστευτικού ζητήματος.
Επέκεινα, Εταίροι οι οποίοι δεν τηρούν τις υποχρεώσεις, που απορρέουν από την αρχή αυτή, παραβιάζουν ευθέως τόσο την Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη όσο και τον αξιακό κώδικα του κοινού μας Πολιτισμού.
Β. Πέραν τούτων, οφείλουμε ν’ αναλογισθούμε τις άκρως αρνητικές επιπτώσεις, σε βάρος του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου σε πολλά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από εσφαλμένες οικονομικές πολιτικές μιας ανώφελης αλλά και αδιέξοδης αυστηρής λιτότητας.
Η προτεραιότητα αυτή αποκτά σήμερα τόσο μεγαλύτερη σημασία, όσο είναι γνωστό ότι οι περιπέτειες του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου και οι κίνδυνοι για την κοινωνική συνοχή αφήνουν πεδίο δράσης σε αδίστακτα μορφώματα λαϊκισμού, που υπονομεύουν απροκάλυπτα την ίδια την Δημοκρατία και τα Θεμελιώδη Δικαιώματα του Ανθρώπου, ενώ επιβουλεύονται ευθέως αυτό τούτο το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα. Πρέπει να δράσουμε αμέσως, πριν είναι αργά, άρα και πριν από τις προσεχείς Ευρωεκλογές.
Γ. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αντίστασης, εναντίον εκείνων που, όπως κι εσείς γνωρίζετε, θέλουν να γυρνούν πίσω σ’ ένα εφιαλτικό παρελθόν, εντάσσει η Ελλάδα απαιτήσεις της που αφορούν το κατοχικό δάνειο και τις αποζημιώσεις της εποχής της κατοχής τις οποίες, παγίως, θεωρούμε νομικώς ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες.
Τις απαιτήσεις αυτές δεν τις διεκδικούμε μονομερώς και αυθαιρέτως. Όλως αντιθέτως, τις εντάσσουμε στο πλαίσιο του κοινού μας Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Νομικού Πολιτισμού. Με βάση λοιπόν τους κανόνες αυτού του Πολιτισμού και, οπωσδήποτε, σε αρμόδιο δικαιοδοτικό forum καθένας θα υποστηρίξει τις θέσεις του.
III. Γνωρίζοντας τα αισθήματά σας για την Ελλάδα και τον Ελληνικό Λαό, και αφού σας ευχαριστήσω, για μιαν ακόμη φορά, επιτρέψατέ μου να κλείσω με τους ακόλουθους στίχους -που νομίζω ότι εκφράζουν όλους μας σ’ αυτό το δείπνο- του Μεγάλου Γερμανού Ποιητή και Φιλέλληνα, του Γιόχαν Κρίστιαν Φρήντριχ Χαίλντερλιν, από το πασίγνωστο ποίημά του «Ελλάδα».
«Αναζητώ να πάω πέρα στην καλύτερη Χώρα, Στον Αλκαίο και στον Ανακρέοντα, Να κοιμηθώ καλύτερα σε σπίτι μικρό κοντά στους ήρωες του Μαραθώνα! Αχ! Ας είναι το τελευταίο δάκρυ μου, Αυτό που έτρεξε για την Ελλάδα την ιερή».
Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι σ’ εσάς και την σύζυγό σας, την αγαπητή Elke, υγεία και δύναμη κατά την εκπλήρωση της υψηλής σας αποστολής.
Και στον Φίλο Γερμανικό Λαό εύχομαι, εκ μέρους του Ελληνικού Λαού, ευημερία και πρόοδο σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων του.
Η «συγγνώμη» του Σταϊνμάγερ για τις αποζημιώσεις κεντρικό θέμα στον γερμανικό Τύπο
Στη «συγγνώμη» του Ομοσπονδιακού Προέδρου της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ για τις φρικαλεότητες των Ναζί σε βάρος των Ελλήνων κατά την διάρκεια της Κατοχής, αλλά και στις αξιώσεις για πολεμικές επανορθώσεις εστιάζει την κάλυψη της επίσκεψης στην Αθήνα το σύνολο του γερμανικού Τύπου.
«Ο Σταϊνμάγερ ζητάει συγγνώμη για τα εγκλήματα των Ναζί», είναι ο τίτλος του περιοδικού Der Spiegel, το οποίο αναφέρει ότι η Ελλάδα απαιτεί αποζημιώσεις ύψους τριψήφιου αριθμού δισεκατομμυρίων, τις οποίες απορρίπτει η Γερμανία. «Στην επίσκεψή του στην Αθήνα ο Πρόεδρος Σταϊνμάγερ μνημονεύει τα θύματα», γράφει το περιοδικό.
«Υποκλινόμαστε στα θύματα», είναι ο τίτλος τηλεγραφήματος του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (dpa), το οποίο αναφέρεται στην επίσκεψη του γερμανού Προέδρου στο Χαϊδάρι και στις δηλώσεις του για την «ιστορική» και «ηθική» ευθύνη των Γερμανών. Το Πρακτορείο παραθέτει ακόμη απόσπασμα από την αντιφώνηση του κ. Σταϊνμάιερ στο επίσημο δείπνο: «Δεν λάβατε από την Γερμανία πάντοτε την υποστήριξη που επιθυμούσατε (…). Παλιές προκαταλήψεις έδωσαν το στίγμα τους σε έντονες συζητήσεις», δήλωσε, για να τονίσει ότι μπορεί να μην είναι «περασμένα ξεχασμένα», αλλά ο κ. Σταϊνμάγερ καθώς και ο κ. Παυλόπουλος «βρίσκουν τρόπο να βγουν από αυτόν τον διμερή αρνητισμό προς ένα - επίσης ευαίσθητο - κοινό εγχείρημα για το ευρωπαϊκό μέλλον.
Το dpa αναφέρει ακόμη στο τηλεγράφημά του από την Αθήνα ότι στον ελληνικό Τύπο δεν υπήρχε ούτε ένα αρνητικό σχόλιο για την επίσκεψη, αλλά και καμία διαδήλωση, αντίθετα με ό,τι είχε συμβεί με τις επισκέψεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος με την επίσκεψή του είχε προκαλέσει χάος στους δρόμους, ή της καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ, που απεικονιζόταν με στολή Ναζί. «Από τότε έχουν αλλάξει πολλά. Ο τότε επαναστάτης και σημερινός πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θεωρείται στο μεταξύ παράγων σταθερότητας. Και μαζί και οι γερμανοελληνικές σχέσεις μπαίνουν, παρά το ζήτημα των επανορθώσεων, σε μια φυσιολογική φάση, στην οποία οι δύο χώρες συμπεριφέρονται ως πραγματικοί εταίροι στην ΕΕ», προστίθεται.
«Ο Σταϊνμάγερ μνημονεύει τα θύματα της Κατοχής», γράφει στον τίτλο της η Frankfurter Allgemeine Zeitung, η οποία αναφέρει ότι το θέμα των επανορθώσεων βαραίνει στις γερμανοελληνικές σχέσεις εδώ και δεκαετίες και σημειώνει ότι η γερμανική πλευρά θεωρεί ότι το ζήτημα έχει νομικά κλείσει με την Συμφωνία του 1960 και με την Συμφωνία 2+4 κατά την επανένωση της Γερμανίας.
«Οι σκιές του παρελθόντος βρίσκουν τον Σταϊνμάγερ στο ταξίδι του στην Αθήνα», είναι ο τίτλος της Handelsblatt. «Ο Πρόεδρος θέλει με την επίσκεψή του στην Ελλάδα να κοιτάξει προς τα εμπρός. Αλλά η ιστορία προλαβαίνει ξανά και ξανά τον γερμανό επισκέπτη», γράφει η οικονομική εφημερίδα, επισημαίνει ο συντάκτης, ωστόσο σημειώνει ότι οι γερμανοελληνικές σχέσεις έχουν ανακάμψει από το ναδίρ τους, αλλά παραμένουν τεταμένες, διότι υπάρχει ένα άλλο, πανίσχυρο παρελθόν. «Πάνω από κάθε επίσκεψη γερμανού Προέδρου στην Ελλάδα βρίσκεται η σκοτεινή σκιά της Ιστορίας. Ακόμη και σε μια φωτεινή, σχεδόν καλοκαιρινή μέρα όπως αυτή», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Στη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ότι οι αξιώσεις για επανορθώσεις είναι νομικά ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες, αναφέρεται στην ανταπόκρισή της από την Αθήνα η εφημερίδα Bild. «O Έλληνας πρόεδρος ζητεί αποζημιώσεις - θα προσφύγει η Ελλάδα κατά της Γερμανίας;», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος, ενώ η Die Welt αναδεικνύει τη φράση του κ. Παυλόπουλου σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία «παραμένει η καλύτερη δυνατή απάντηση σε εθνικούς εγωισμούς, πόλωση και απομονωτισμό».
Η Tageszeitung αναφέρει ότι η συζήτηση για το μέλλον επισκιάζεται από το θέμα των αποζημιώσεων, «το οποίο υποτίθεται ότι έχει διευθετηθεί, αλλά επανεμφανίζεται διαρκώς». Για την γερμανική πλευρά, σημειώνει η εφημερίδα, «μοιάζει περίεργο να διεκδικεί κανείς αποζημιώσεις εβδομήντα χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου».
