Αναστάτωση επέφερε η ομιλία του πρωθυπουργού από την 84η ΔΕΘ, σχετικά με τα έργα του Μετρό στη Θεσσαλονίκη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το βράδυ του περασμένου Σαββάτου, ανακοίνωσε την κυβερνητική απόφαση, η οποία είναι να αποσπαστούν και να επανατοποθετηθούν τα αρχαιολογικά ευρήματα που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου, προκειμένου να ανοίξει ο σταθμού της Βενιζέλου.
Αυτό συνεπάγεται την καθυστέρηση του έργου για σχεδόν τέσσερα χρόνια, καθώς ο πρωθυπουργός δήλωσε ξεκάθαρα ότι «το Μετρό μπορεί να λειτουργήσει ενιαίο και στο σύνολό του τον Απρίλιο του 2023».
Ουσιαστικά ο πρωθυπουργός μπλοκάρει ένα έργο που είχε δρομολογηθεί και προχωρούσε κανονικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη ζωή της πόλης.
Στη συνέχεια ο κ. Μητσοτάκης, κατά την καθιερωμένη συνέντευξή του στη ΔΕΘ που ακολούθησε την επόμενη ημέρα -και ενώ ήδη υπήρχαν αντιδράσεις για τη σχετική του ανακοίνωση- επιχείρησε να αποδώσει ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ: «Η λύση η οποία είχε δρομολογηθεί ήταν μη λύση. Δεν ήταν κοστολογημένη, ήταν εξαιρετικά αβέβαιο εάν ήταν τεχνικά εφικτή και θα οδηγούσε στο παράδοξο να έχουμε ένα κολοβό Μετρό χωρίς τον σταθμό της Βενιζέλου», υποστήριξε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός.
Ωστόσο επέμεινε στην επιλογή του, τονίζοντας ότι «προφανώς και θα υπάρχουν διαφωνίες... αλλά προχωράμε σε αυτή την κίνηση με τη στήριξη των φορέων της πόλης. Και εν πάση περιπτώσει αν η πόλη θέλει να έχει μετρό ολοκληρωμένο και θέλει σταθμό στη Βενιζέλου, η λύση είναι αυτή που προκρίνουμε... Η λύση της απόσπασης και της επανατοποθέτησης είναι μία σύννομη λύση, είναι μία λύση που την προκρίνει το Υπουργείο Πολιτισμού, είναι μία λύση που έχει δοκιμαστεί και αλλού, δοκιμάστηκε, στο κάτω, κάτω, στο μετρό της Αθήνας... Η εντύπωση που σχηματίζω εγώ είναι ότι όλοι οι φορείς της πόλης υποστηρίζουν αυτή τη λύση και κατά συνέπεια σε αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε».
Οι αντιδράσεις
Μετά την ανακοίνωση αυτή του κ. Μητσοτάκη υπήρξαν έντονες αντιδράσεις. Μεταξύ άλλων, ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, εμφανίστηκε έτοιμος να ηγηθεί μιας κίνησης πολιτών για την προστασία των αρχαίων. Μάλιστα, για το θέμα αυτό ο κ. Μπουτάρης θα δώσει συνέντευξη Τύπου, αυτήν την Τετάρτη, μαζί με την Κίνηση Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της πόλης.
Μια ημέρα, νωρίτερα, την Τρίτη, θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη για το έργο του Μετρό Θεσσαλονίκης, την οποία έχει συγκαλέσει ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, με όλους τους παραγωγικούς φορείς της Θεσσαλονίκης.
Παράλληλα, έκτακτη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης με θέμα την προστασία των αρχαίων και την έγκαιρη ολοκλήρωση του σταθμού Μετρό της Βενιζέλου πρότεινε η δημοτική παράταξη «ΠΟΛΗχρωμη Πόλη» με επικεφαλής τον Σπύρο Βούγια.
Μετά την ανακοίνωση αυτή του κ. Μητσοτάκη υπήρξαν έντονες αντιδράσεις. Μεταξύ άλλων, ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, εμφανίστηκε έτοιμος να ηγηθεί μιας κίνησης πολιτών για την προστασία των αρχαίων. Μάλιστα, για το θέμα αυτό ο κ. Μπουτάρης θα δώσει συνέντευξη Τύπου, αυτήν την Τετάρτη, μαζί με την Κίνηση Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της πόλης.
Μια ημέρα, νωρίτερα, την Τρίτη, θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη για το έργο του Μετρό Θεσσαλονίκης, την οποία έχει συγκαλέσει ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, με όλους τους παραγωγικούς φορείς της Θεσσαλονίκης.
Παράλληλα, έκτακτη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης με θέμα την προστασία των αρχαίων και την έγκαιρη ολοκλήρωση του σταθμού Μετρό της Βενιζέλου πρότεινε η δημοτική παράταξη «ΠΟΛΗχρωμη Πόλη» με επικεφαλής τον Σπύρο Βούγια.
Πρωτοστατεί ο ΣΥΡΙΖΑ
Το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού της προηγούμενης κυβέρνησης, ανακοίνωσε την απόφασή τους να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για την ανάκληση της «καταστροφικής απόφασης» για την απόσπαση των αρχαιολογικών ευρημάτων του σταθμού της Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, συντασσόμενοι στο πλευρό της Κίνησης Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της πόλης.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, με την αλλαγή πολιτικής που ανακοίνωσε «με περισσή ευκολία» από την ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός, όσον αφορά την ολοκλήρωση του Μετρό Θεσσαλονίκης, «έθεσε εκ νέου ένα δίλημμα που η κοινωνία της Θεσσαλονίκης έχει πλέον υπερβεί, προκαταβάλλοντας μάλιστα αποφάσεις γνωμοδοτικών συμβουλίων που ακόμη δεν έχουν συνεδριάσει».
Ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει τα ερωτήματα, αν αρκεί ο ρεβανσισμός για να δικαιολογήσει την απόφαση να τιναχτεί στον αέρα ένα τόσο σημαντικό έργο, αλλά και «ποια οικονομικά συμφέροντα και σκοτεινές συμφωνίες επιβάλλουν το αδιανόητο χάος που θα προκύψει στην καθημερινότητα και την εμπορική ζωή της πόλης, χωρίζοντας και πάλι τους κατοίκους της σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα». Τονίζει δε, ότι ένα από τα εντυπωσιακότερα μνημειακά σύνολα, πέφτει «θύμα ιδεοληπτικών εμμονών και ιδιωτικών συμφερόντων», ενώ η διατήρησή του δίνει τη «δυνατότητα δημιουργίας ενός εμβληματικού ιστορικού τοπόσημου για τη Θεσσαλονίκη, ανυπολόγιστης σημασίας, τόσο για την ιστορική ταυτότητα της πόλης, όσο και για την τουριστική και την εν γένει οικονομική ανάπτυξή της».
Την ανακοίνωση υπογράφουν οι: Νίκος Ξυδάκης, Αριστείδης Μπαλτάς, Λυδία Κονιόρδου, Μυρσίνη Ζορμπά, Κώστας Στρατής, Μαρία Βλαζάκη, Πάνος Σκουρολιάκος.
Το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού της προηγούμενης κυβέρνησης, ανακοίνωσε την απόφασή τους να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για την ανάκληση της «καταστροφικής απόφασης» για την απόσπαση των αρχαιολογικών ευρημάτων του σταθμού της Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, συντασσόμενοι στο πλευρό της Κίνησης Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της πόλης.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, με την αλλαγή πολιτικής που ανακοίνωσε «με περισσή ευκολία» από την ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός, όσον αφορά την ολοκλήρωση του Μετρό Θεσσαλονίκης, «έθεσε εκ νέου ένα δίλημμα που η κοινωνία της Θεσσαλονίκης έχει πλέον υπερβεί, προκαταβάλλοντας μάλιστα αποφάσεις γνωμοδοτικών συμβουλίων που ακόμη δεν έχουν συνεδριάσει».
Ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει τα ερωτήματα, αν αρκεί ο ρεβανσισμός για να δικαιολογήσει την απόφαση να τιναχτεί στον αέρα ένα τόσο σημαντικό έργο, αλλά και «ποια οικονομικά συμφέροντα και σκοτεινές συμφωνίες επιβάλλουν το αδιανόητο χάος που θα προκύψει στην καθημερινότητα και την εμπορική ζωή της πόλης, χωρίζοντας και πάλι τους κατοίκους της σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα». Τονίζει δε, ότι ένα από τα εντυπωσιακότερα μνημειακά σύνολα, πέφτει «θύμα ιδεοληπτικών εμμονών και ιδιωτικών συμφερόντων», ενώ η διατήρησή του δίνει τη «δυνατότητα δημιουργίας ενός εμβληματικού ιστορικού τοπόσημου για τη Θεσσαλονίκη, ανυπολόγιστης σημασίας, τόσο για την ιστορική ταυτότητα της πόλης, όσο και για την τουριστική και την εν γένει οικονομική ανάπτυξή της».
Την ανακοίνωση υπογράφουν οι: Νίκος Ξυδάκης, Αριστείδης Μπαλτάς, Λυδία Κονιόρδου, Μυρσίνη Ζορμπά, Κώστας Στρατής, Μαρία Βλαζάκη, Πάνος Σκουρολιάκος.
Αρχαιολόγοι: 4 χρόνια πίσω
Από την πλευρά του, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων τόνισε ότι η εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ «δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες ή την πρόοδο του τεχνικού έργου αλλά δείχνει να υπαγορεύεται από εμμονή συγκεκριμένων κύκλων για απόσπαση ή και ‘εξαφάνιση' των αρχαιοτήτων από το Μετρό της Θεσσαλονίκης, αντίληψη αναχρονιστική και εν τέλει παρωχημένη».
Υπογράμμισε επίσης ότι ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε μια θεμελιώδη τεχνική αλλαγή σε ένα μείζονος σημασίας δημόσιο έργο της Θεσσαλονίκης «χωρίς καμία σύσκεψη και ανταλλαγή απόψεων με τους εμπλεκόμενους φορείς και χωρίς καμία δημόσια ενημέρωση για τους λόγους που την επιβάλλουν», καθώς και «κατά παρέκκλιση κάθε προβλεπόμενης διαδικασίας, χωρίς να έχει προηγηθεί κανένα σχετικό αίτημα, χωρίς να έχουν εισηγηθεί οι αρμόδιες υπηρεσίες και χωρίς να έχει γνωμοδοτήσει το ΚΑΣ».
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων κάλεσε επίσης τους πολίτες και τους φορείς της πόλης «να ταχθούν στο πλευρό μας για να μην γυρίσει το έργο του Μετρό 4 χρόνια πίσω».
Ακολουθεί η σχετική ανακοίνωση:
Η ανακοίνωση των Αρχαιολόγων
Μετρό Θεσσαλονίκης - 4 χρόνια πίσω
Χρειάστηκαν μόνο λίγες μέρες από την τελευταία ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων για να επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο για την τύχη των αρχαιοτήτων στο Μετρό της Θεσσαλονίκης.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη ΔΕΘ ότι το μοναδικό μνημειακό σύνολο στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου θα αποσπαστεί από τη θέση του. Απόφαση που επαναφέρει μια κατασκευαστική πρόταση, η οποία στο παρελθόν είχε προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και είχε τελικά απορριφθεί με την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και τη συνακόλουθη έκδοση Υπουργικής Απόφασης (2017) ,με την οποία επισφραγίστηκε η εξεύρεση νέας τεχνικής λύσης για την λειτουργία του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης με την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων.
Από το 2013 ο ΣΕΑ έχει τεκμηριώσει με πλήθος επιχειρημάτων την αναγκαιότητα της κατά χώραν διατήρησης των αρχαιολογικών ευρημάτων για την ιστορία, τον πολιτισμό αλλά και την αναπτυξιακή πορεία της σύγχρονης πόλης. Συνέβαλε μάλιστα στην εξεύρεση της λύσης που εξασφαλίζει και την κατασκευή του Σταθμού και την ανάδειξη των μοναδικών, παγκόσμιας σημασίας μνημείων των πρώιμων βυζαντινών χρόνων, ως ανοιχτό μουσείο εντός του σταθμού.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη ΔΕΘ μια θεμελιώδη τεχνική αλλαγή σε ένα μείζονος σημασίας δημόσιο έργο της Θεσσαλονίκης, επαναφέροντας το ζήτημα της διαχείρισης των αρχαιοτήτων του σταθμού της οδού Βενιζέλου, που είχε αποτελέσει αντικείμενο εντονότατης δημόσιας αντιπαράθεσης στο παρελθόν,
χωρίς καμία σύσκεψη και ανταλλαγή απόψεων με τους εμπλεκόμενους φορείς και χωρίς καμία δημόσια ενημέρωση για τους λόγους που την επιβάλλουν,
κατά παρέκκλιση κάθε προβλεπόμενης διαδικασίας, χωρίς να έχει προηγηθεί κανένα σχετικό αίτημα, χωρίς να έχουν εισηγηθεί οι αρμόδιες Υπηρεσίες και χωρίς να έχει γνωμοδοτήσει το ΚΑΣ.
παραπέμποντας στη λύση που είχε επιλεγεί με την Υπουργική Απόφαση του 2014, η οποία προφανώς δεν είναι σε ισχύ, καθώς έκτοτε έχει εξευρεθεί άλλη τεχνική λύση και ισχύει η Υπουργική Απόφαση του 2017.
Τα έργα του σταθμού Βενιζέλου έχουν ήδη προχωρήσει με βάση τον νέο σχεδιασμό. Οι αρχαιότητες έχουν επιχωματωθεί στο σύνολο της έκτασής τους με αδρανή υλικά και έχει ήδη κατασκευαστεί η μισή πλάκα οροφής του σταθμού. Αυτό που προτείνεται ουσιαστικά είναι είτε να αποξηλωθεί η πλάκα οροφής, που μόλις κατασκευάστηκε, είτε να απομακρυνθούν οι αρχαιότητες από το άνοιγμα που έχει απομείνει, γεγονός που όχι μόνο επιβαρύνει το κόστος του έργου, αλλά θέτει και σε κίνδυνο τις ίδιες τις αρχαιότητες.
Η εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες ή την πρόοδο του τεχνικού έργου αλλά δείχνει να υπαγορεύεται από εμμονή συγκεκριμένων κύκλων για απόσπαση ή και «εξαφάνιση» των αρχαιοτήτων από το Μετρό της Θεσσαλονίκης, αντίληψη αναχρονιστική και εν τέλει παρωχημένη. Ο πλούσιος επιστημονικός διάλογος που αναπτύχθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια απέδειξε ότι η συνύπαρξη είναι όχι μόνο τεχνικά εφικτή αλλά και επιβεβλημένη εφόσον προβάλει ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο που υπογραμμίζει το βυζαντινό παρελθόν της Θεσσαλονίκης και το οποίο αγκάλιασαν οι Θεσσαλονικείς, οι φορείς της πόλης και η διεθνής κοινότητα.
Δεδομένου ότι κατά κοινή ομολογία οι αρχαιότητες του σταθμού Βενιζέλου είναι σημαντικότατες για την ιστορία και την αρχαιολογία όχι μόνο της Θεσσαλονίκης αλλά και ολόκληρου του βυζαντινού κόσμου, είναι δυνατό να ανακοινώνεται η ανατροπή αυτής της λύσης χωρίς να έχει παρουσιαστεί η παραμικρή εξήγηση για τους λόγους που οδήγησαν την κυβέρνηση σε μία τέτοια απόφαση;
Επιπλέον, πέραν της έλλειψης της παραμικρής αιτιολόγησης για αυτή τη σημαντική αλλαγή στάσης της κυβέρνησης, ανακύπτουν και μια σειρά από άλλα ερωτήματα:
Ποιος εγγυάται ότι η Μέση Οδός τελικά θα επανατοποθετηθεί, με ποια μελέτη και με ποιο χρονοδιάγραμμα; Η περίπτωση του σταθμού Αγίας Σοφίας απέδειξε ότι η επανατοποθέτηση δεν μπορεί να γίνει στο σύνολό της, ενώ αποδεικνύεται τεχνικά δυσχερής.
Ποια θα είναι τα ευρήματα από την ανασκαφή των υποκείμενων αρχαιότερων αρχαιολογικών οριζόντων, οι οποίοι δεν χρειάζεται να ανασκαφούν με τη λύση που σήμερα εφαρμόζεται; Πόσο μεγάλες καθυστερήσεις θα προκαλέσει η ανασκαφή τους; Ποια θα είναι η αντίδραση του επιστημονικού κόσμου και του ΚΑΣ μπροστά σε αναπάντεχα ευρήματα;
Τι πραγματικά έχει μεσολαβήσει και προέκυψε ζήτημα ακύρωσης της εγκεκριμένης μελέτης;
Πόσο θα στοιχίσει σε χρόνο και χρήματα η εκπόνηση νέων μελετών (απόσπασης, μετακίνησης, κατασκευής, επανατοποθέτησης) τη στιγμή που έχει εκπονηθεί η μελέτη για τον ανασχεδιασμό της κατασκευής του σταθμού από το 2016, ενώ ήδη εκπονούνται και οι μελέτες εφαρμογής της; Πόσο θα στοιχίσει σε χρόνο και χρήματα η αποξήλωση των ήδη υλοποιημένων εργασιών; Πόσο καθοριστικά ενισχύει μια τέτοια επιλογή το αίτημα του εργολάβου για άρση των ποινικών ρητρών και για αποζημίωση από το δημόσιο για την καθυστέρηση του έργου;
Εν τέλει ποιος καθυστερεί την ολοκλήρωση του πολύπαθου έργου του Μετρό στη Θεσσαλονίκη;
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων δηλώνει ότι, όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα θα καταβάλει κάθε προσπάθεια ώστε να μην επιτρέψει να αποσπαστεί και να καταστραφεί το μοναδικό μνημειακό σύνολο της βυζαντινής κοσμική Θεσσαλονίκης, το σταυροδρόμι του decumanus maximus και του cardo, μαζί με τα δημόσια Κτίρια που το περιβάλλουν.
Καλούμε όλους τους πολίτες και τους φορείς της πόλης καθώς και τους επιστημονικούς φορείς να ταχθούν στο πλευρό μας για να μην γυρίσει το έργο του Μετρό 4 χρόνια πίσω.
Από την πλευρά του, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων τόνισε ότι η εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ «δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες ή την πρόοδο του τεχνικού έργου αλλά δείχνει να υπαγορεύεται από εμμονή συγκεκριμένων κύκλων για απόσπαση ή και ‘εξαφάνιση' των αρχαιοτήτων από το Μετρό της Θεσσαλονίκης, αντίληψη αναχρονιστική και εν τέλει παρωχημένη».
Υπογράμμισε επίσης ότι ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε μια θεμελιώδη τεχνική αλλαγή σε ένα μείζονος σημασίας δημόσιο έργο της Θεσσαλονίκης «χωρίς καμία σύσκεψη και ανταλλαγή απόψεων με τους εμπλεκόμενους φορείς και χωρίς καμία δημόσια ενημέρωση για τους λόγους που την επιβάλλουν», καθώς και «κατά παρέκκλιση κάθε προβλεπόμενης διαδικασίας, χωρίς να έχει προηγηθεί κανένα σχετικό αίτημα, χωρίς να έχουν εισηγηθεί οι αρμόδιες υπηρεσίες και χωρίς να έχει γνωμοδοτήσει το ΚΑΣ».
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων κάλεσε επίσης τους πολίτες και τους φορείς της πόλης «να ταχθούν στο πλευρό μας για να μην γυρίσει το έργο του Μετρό 4 χρόνια πίσω».
Ακολουθεί η σχετική ανακοίνωση:
Η ανακοίνωση των Αρχαιολόγων
Μετρό Θεσσαλονίκης - 4 χρόνια πίσω
Χρειάστηκαν μόνο λίγες μέρες από την τελευταία ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων για να επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο για την τύχη των αρχαιοτήτων στο Μετρό της Θεσσαλονίκης.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη ΔΕΘ ότι το μοναδικό μνημειακό σύνολο στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου θα αποσπαστεί από τη θέση του. Απόφαση που επαναφέρει μια κατασκευαστική πρόταση, η οποία στο παρελθόν είχε προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και είχε τελικά απορριφθεί με την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και τη συνακόλουθη έκδοση Υπουργικής Απόφασης (2017) ,με την οποία επισφραγίστηκε η εξεύρεση νέας τεχνικής λύσης για την λειτουργία του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης με την κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων.
Από το 2013 ο ΣΕΑ έχει τεκμηριώσει με πλήθος επιχειρημάτων την αναγκαιότητα της κατά χώραν διατήρησης των αρχαιολογικών ευρημάτων για την ιστορία, τον πολιτισμό αλλά και την αναπτυξιακή πορεία της σύγχρονης πόλης. Συνέβαλε μάλιστα στην εξεύρεση της λύσης που εξασφαλίζει και την κατασκευή του Σταθμού και την ανάδειξη των μοναδικών, παγκόσμιας σημασίας μνημείων των πρώιμων βυζαντινών χρόνων, ως ανοιχτό μουσείο εντός του σταθμού.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη ΔΕΘ μια θεμελιώδη τεχνική αλλαγή σε ένα μείζονος σημασίας δημόσιο έργο της Θεσσαλονίκης, επαναφέροντας το ζήτημα της διαχείρισης των αρχαιοτήτων του σταθμού της οδού Βενιζέλου, που είχε αποτελέσει αντικείμενο εντονότατης δημόσιας αντιπαράθεσης στο παρελθόν,
χωρίς καμία σύσκεψη και ανταλλαγή απόψεων με τους εμπλεκόμενους φορείς και χωρίς καμία δημόσια ενημέρωση για τους λόγους που την επιβάλλουν,
κατά παρέκκλιση κάθε προβλεπόμενης διαδικασίας, χωρίς να έχει προηγηθεί κανένα σχετικό αίτημα, χωρίς να έχουν εισηγηθεί οι αρμόδιες Υπηρεσίες και χωρίς να έχει γνωμοδοτήσει το ΚΑΣ.
παραπέμποντας στη λύση που είχε επιλεγεί με την Υπουργική Απόφαση του 2014, η οποία προφανώς δεν είναι σε ισχύ, καθώς έκτοτε έχει εξευρεθεί άλλη τεχνική λύση και ισχύει η Υπουργική Απόφαση του 2017.
Τα έργα του σταθμού Βενιζέλου έχουν ήδη προχωρήσει με βάση τον νέο σχεδιασμό. Οι αρχαιότητες έχουν επιχωματωθεί στο σύνολο της έκτασής τους με αδρανή υλικά και έχει ήδη κατασκευαστεί η μισή πλάκα οροφής του σταθμού. Αυτό που προτείνεται ουσιαστικά είναι είτε να αποξηλωθεί η πλάκα οροφής, που μόλις κατασκευάστηκε, είτε να απομακρυνθούν οι αρχαιότητες από το άνοιγμα που έχει απομείνει, γεγονός που όχι μόνο επιβαρύνει το κόστος του έργου, αλλά θέτει και σε κίνδυνο τις ίδιες τις αρχαιότητες.
Η εξαγγελία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες ή την πρόοδο του τεχνικού έργου αλλά δείχνει να υπαγορεύεται από εμμονή συγκεκριμένων κύκλων για απόσπαση ή και «εξαφάνιση» των αρχαιοτήτων από το Μετρό της Θεσσαλονίκης, αντίληψη αναχρονιστική και εν τέλει παρωχημένη. Ο πλούσιος επιστημονικός διάλογος που αναπτύχθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια απέδειξε ότι η συνύπαρξη είναι όχι μόνο τεχνικά εφικτή αλλά και επιβεβλημένη εφόσον προβάλει ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο που υπογραμμίζει το βυζαντινό παρελθόν της Θεσσαλονίκης και το οποίο αγκάλιασαν οι Θεσσαλονικείς, οι φορείς της πόλης και η διεθνής κοινότητα.
Δεδομένου ότι κατά κοινή ομολογία οι αρχαιότητες του σταθμού Βενιζέλου είναι σημαντικότατες για την ιστορία και την αρχαιολογία όχι μόνο της Θεσσαλονίκης αλλά και ολόκληρου του βυζαντινού κόσμου, είναι δυνατό να ανακοινώνεται η ανατροπή αυτής της λύσης χωρίς να έχει παρουσιαστεί η παραμικρή εξήγηση για τους λόγους που οδήγησαν την κυβέρνηση σε μία τέτοια απόφαση;
Επιπλέον, πέραν της έλλειψης της παραμικρής αιτιολόγησης για αυτή τη σημαντική αλλαγή στάσης της κυβέρνησης, ανακύπτουν και μια σειρά από άλλα ερωτήματα:
Ποιος εγγυάται ότι η Μέση Οδός τελικά θα επανατοποθετηθεί, με ποια μελέτη και με ποιο χρονοδιάγραμμα; Η περίπτωση του σταθμού Αγίας Σοφίας απέδειξε ότι η επανατοποθέτηση δεν μπορεί να γίνει στο σύνολό της, ενώ αποδεικνύεται τεχνικά δυσχερής.
Ποια θα είναι τα ευρήματα από την ανασκαφή των υποκείμενων αρχαιότερων αρχαιολογικών οριζόντων, οι οποίοι δεν χρειάζεται να ανασκαφούν με τη λύση που σήμερα εφαρμόζεται; Πόσο μεγάλες καθυστερήσεις θα προκαλέσει η ανασκαφή τους; Ποια θα είναι η αντίδραση του επιστημονικού κόσμου και του ΚΑΣ μπροστά σε αναπάντεχα ευρήματα;
Τι πραγματικά έχει μεσολαβήσει και προέκυψε ζήτημα ακύρωσης της εγκεκριμένης μελέτης;
Πόσο θα στοιχίσει σε χρόνο και χρήματα η εκπόνηση νέων μελετών (απόσπασης, μετακίνησης, κατασκευής, επανατοποθέτησης) τη στιγμή που έχει εκπονηθεί η μελέτη για τον ανασχεδιασμό της κατασκευής του σταθμού από το 2016, ενώ ήδη εκπονούνται και οι μελέτες εφαρμογής της; Πόσο θα στοιχίσει σε χρόνο και χρήματα η αποξήλωση των ήδη υλοποιημένων εργασιών; Πόσο καθοριστικά ενισχύει μια τέτοια επιλογή το αίτημα του εργολάβου για άρση των ποινικών ρητρών και για αποζημίωση από το δημόσιο για την καθυστέρηση του έργου;
Εν τέλει ποιος καθυστερεί την ολοκλήρωση του πολύπαθου έργου του Μετρό στη Θεσσαλονίκη;
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων δηλώνει ότι, όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα θα καταβάλει κάθε προσπάθεια ώστε να μην επιτρέψει να αποσπαστεί και να καταστραφεί το μοναδικό μνημειακό σύνολο της βυζαντινής κοσμική Θεσσαλονίκης, το σταυροδρόμι του decumanus maximus και του cardo, μαζί με τα δημόσια Κτίρια που το περιβάλλουν.
Καλούμε όλους τους πολίτες και τους φορείς της πόλης καθώς και τους επιστημονικούς φορείς να ταχθούν στο πλευρό μας για να μην γυρίσει το έργο του Μετρό 4 χρόνια πίσω.
Πηγή www.efsyn.gr
